काठमाडौं, जेठ ७ । चीनसँगको नेपालको उत्तरी सीमा नाका तातोपानी हुँदै यस वर्ष रासायनिक मल नेपाल भित्रिन थालेको छ ।
तातोपानी नाकाबाट गत सातादेखि करिब ३ हजार ५ सय टन रासायनिक मल भित्रिएको छ । सिल्क ट्रान्सपोर्ट कम्पनीले साल्ट ट्रेडिङ एण्ड एग्रीकल्चरल इन्पुट्स कम्पनी लिमिटेड (एआईसीएल)का लागि चीनबाट रासायनिक मल ल्याएको छ । ७ हजार १ सय टन रासायनिक मल ल्याउने तयारी भइरहेको सिल्क ट्रान्सपोर्ट कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत दामोदर सत्यालले जानकारी दिए ।
तातोपानी हुँदै एआईसीएलका लागि ३ हजार ५ सय टन र साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेशनका लागि ४ हजार टन रासायनिक मल ल्याइएको उनले बताए । केही समयअघि आउनु पर्ने मल कोभिड–१९ का कारण रोकिएको र अहिले आएको उनले बताए । तातोपानी भन्सारको सात हजार १ सय टन मल क्षमता भएकाले अहिले सो मात्रामा मल ल्याउने तयारी भइरहेको उनले बताए ।
बाँकी मल चीनको सिगात्सेमा ल्याइएको उनले बताए । पछिल्लो पाँच दिनमा तातोपानी नाका हुँदै दैनिक नौ कन्टेनर मल ल्याइएको उनले बताए । उनले तातोपानी नाका नेपाल र चीनबीचको सबैभन्दा नजिकको नाका भए पनि नेपाल जाने बाटोमा समस्या रहेको बताए । उनले सडक राम्रो भए नेपालमा चाहिने मलको ५० प्रतिशत चीनबाट ल्याउन सकिने बताए । सिल्क ट्रान्सपोर्ट कम्पनीले सरकारलाई समयमै मल आयात गरिरहेको उनले बताए । उनले भन्सारमा मलको निरीक्षण प्रक्रिया तुरुन्तै गरेमा एक साताभित्र कृषि सामग्री कम्पनीलाई पुर्याउन सकिने बताए ।
उक्त रासायनिक मल रेलबाट चीनको सिगात्से र त्यहाँबाट कन्टेनरमा तातोपानी नाकासम्म ल्याइएको सिल्क कम्पनीले जनाएको छ । तातोपानी भन्सार कार्यालयका भन्सार अधिकृत उदयसिंह विष्टले खाद्यान्न, लत्ताकपडा, इलेक्ट्रोनिक्स लगायतका सामाग्री पैठारी गरिएपनि रासायनिक मल भने यसै सातादेखि नै आयात भइरहेको बताए ।
पछिल्लो समय आयातको अवस्था हेर्दा भन्सार कार्यालयले राजस्व संकलनको लक्ष्य पूरा गर्न नसकेको विष्टले बताए । चालु आर्थिक वर्षमा तातोपानी नाकाबाट ४ अर्ब ६२ करोड राजश्व सङ्कलन गर्ने लक्ष्य राखे पनि हालसम्म २ अर्ब ५४ करोड अर्थात ४५ प्रतिशत मात्र राजस्व सङ्कलन भएको उनले बताए । तातोपानी नाकाबाट आयातको अवस्था हेर्दा कम्तीमा ६२ प्रतिशत राजस्व उठाउन सकिने उनले बताए ।
त्यस्तै, तातोपानी भन्सार व्यवस्थापनको जिम्मेवारी पाएका ट्रान्जिल टर्मिनलका प्रबन्धक अनिरुद्र थापाले विगत एक सातादेखि दैनिक आठ कन्टेनर रासायनिक मल आयात हुने गरेको बताए । उनले पछिल्लो समय तातोपानी नाकाबाट दैनिक ३ सय टन मल आयात हुने गरेको बताए । भन्सारसँग ७ हजार १ सय टन रासायनिक मल भण्डारण गर्ने क्षमता भएकाले सोही अनुसार आयात गर्ने कम्पनीलाई आग्रह गरेको प्रबन्धक थापाले बताए ।
उत्तरी सीमानाबाट पनि रासायनिक मल ल्याइएकाले यस वर्ष किसानले समयमै प्रयोग गर्न सक्ने देखिएको छ । चीनबाट मल ल्याउन साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेशनले आह्वान गरेको ग्लोबल टेन्डरमार्फत अनुमति पाएको थियो । भारतबाट ल्याएको विकल्पका रूपमा गत वर्षदेखि तातोपानी नाका हुँदै मल ल्याइएको थियो । भूकम्पपछि बन्द भएको तातोपानी नाका गत वर्षदेखि एकतर्फी रुपमा सञ्चालन भइरहेको छ । तर पछिल्लो समय आयात–निर्यातका लागि नाका सञ्चालनमा आएको छ ।
