काठमाडौँ, साउन २३ । हिजोआज हृदयाघातका घटनाहरू बढ्दै गइरहेका छन् । वृद्ध वृद्धामा मात्रै होइन, युवाहरूमा पनि हृदयाघातका घटनाहरू द्रुत गतिमा बढिरहेका छन् । खराब जीवनशैली र गलत खानपानले मानिसहरूको मुटु कमजोर बनाइरहेको छ ।
पहिला यो समस्या वृद्ध वृद्धामा देखिन्थ्यो, अहिले युवाहरू पनि द्रुत गतिमा यसको सिकार भइरहेका छन् । यो यस्तो समस्या बनेको छ कि सबैले यसको बारेमा कुरा गर्छन् । तर कसैले पनि साइलेन्ट हार्ट अट्याकको बारेमा कुरा गरिरहेको देखिँदैन ।
साइलेन्ट हार्ट अट्याक, जसलाई ‘मायोकार्डियल इन्फाक्र्शन’ पनि भनिन्छ । यो यस्तो हृदयाघात हो जसको बारेमा व्यक्तिलाई थाहा पनि हुँदैन । त्यसैले यसलाई बढी खतरनाक मानिन्छ । आजको यस लेखमा हामी साइलेन्ट हार्ट अट्याकसँग सम्बन्धित महत्त्वपूर्ण जानकारी दिनेछौँ ।
के हो साइलेन्ट हार्ट अट्याक ?
नामबाटै थाहा हुन्छ कि यो एक यस्तो आक्रमण हो जसको आगमन प्रायः थाहा हुँदैन । यसमा छाती दुख्ने वा अचानक बेहोस हुने कुनै कुरा हुँदैन, तर व्यक्तिले हप्ता, महिना वा वर्ष पछि नियमित ईसीजीमार्फत मात्र यसको बारेमा थाहा पाउन सक्छ । यसको कुनै विशेष लक्षण हुन्न । तर यसको मतलब यो होइन कि यसबाट कुनै खतरा छैन । यसका केही सङ्केतहरूमा ध्यान दिन धेरै जरुरी छ ।
सबैभन्दा ठुलो चेतावनी सङ्केत
साइलेन्ट हार्ट अट्याक हुनुभन्दा पहिले, एउटा लक्षण देखिन्छ, जसलाई मानिसहरूले सामान्य ठानेर बेवास्ता गर्छन् । यो लक्षण निरन्तर थकान बाहेक अरू केही होइन । यो केवल दिनभरिको भागदौडपछि हुने सामान्य थकान मात्र होइन । यो एक खाले निरन्तर थकान हो जुन रातको पूरा निद्रा वा पर्याप्त आराम पछि पनि हट्दैन । यदि तपाईंलाई यस्तो केहि महसुस हुन्छ भने, यसलाई हल्का रूपमा नलिनुहोस् ।
यस्तो थकान किन हुन्छ ?
मुटुमा रगतको प्रवाह कम भएकोले यसले राम्रोसँग रगत पम्प गर्न सक्दैन । मांसपेशी र अङ्गहरूमा कम अक्सिजन पुग्ने हुँदा सामान्य गतिविधिहरू गर्दा वा सामान्य रूपमा बस्दा पनि तपाईँ निरन्तर थकित महसुस भइरहन्छ ।
बेवास्ता गर्न नहुने अन्य केही लक्षणहरू
छातीमा तीव्र दुखाइ हुँदैन । तर कसैले थिचेको जस्तो भारीपन वा कसिलोपनको अनुभूति भइरहनु ।
हल्का गतिविधि वा आराम गर्दा पनि सास फेर्न गाह्रो हुनु ।
बङ्गारा, घाँटी, ढाड वा हातमा दुखाइ हुने । यसलाई कहिलेकाहीँ मांसपेशीको दुखाईको रूपमा गलत बुझिन्छ ।
चक्कर लाग्ने वा हल्का टाउको दुख्ने ।
परिश्रम वा गर्मी जस्ता कुनै कारण बिना पसिना आउनु ।
पेटमा अप्ठ्यारो (एसिडिटी वा ग्यास जस्तो) महसुस हुन्छ ।
निदाउन गाह्रो हुनु वा सुतेपछि पनि थकान महसुस हुनु ।
साइलेन्स अर्ट अट्याक कसरी खतरनाक हुन सक्छ ?
साइलेन्ट हर्ट अट्याक खतरनाक हुँदैन भन्ने सोचिन्छ । तर यो पूर्ण रूपमा सत्य होइन । तपाईँले यसलाई बेवास्ता गर्ने गल्ती गर्नुभयो भने, यसले चुपचाप निम्न तरिकाले स्वास्थ्यलाई हानि पुर्याउँछ:
मुटु कमजोर हुनु
स्कार टिस्यू बन्छ
मुटुको कार्य खराब हुन्छ र हर्ट फेलियर हुन्छ
गम्भीर हृदयाघातको सम्भावना बढ्छ
मुटुको धड्कन अनियमित हुन्छ
अचानक हृदयाघात हुन सक्छ
स्ट्रोकको खतरा बढ्छ
यी व्यक्तिहरूलाई हुन्छ बढी जोखिम
मधुमेहबाट पीडित व्यक्तिहरू
उच्च रक्तचाप वा उच्च कोलेस्ट्रोल भएका व्यक्तिहरू
धूम्रपान गर्ने वा अस्वस्थ जीवनशैली अपनाउने व्यक्तिहरू
वृद्ध व्यक्तिहरू
महिलाहरू, जसका लक्षणहरू प्रायः हल्का हुन्छन् वा तनाव वा चिन्ताको लागि गलत मानिन्छ
मुटुको समस्याको पारिवारिक इतिहास भएका व्यक्तिहरू
आफ्नो हेरचाह कसरी गर्ने?
निरन्तर थकानलाई बेवास्ता नगर्नुहोस्
मधुमेह, उच्च रक्तचाप, धूम्रपान जस्ता जोखिम कारकहरू जानिराख्नुस् ।
स्वस्थ जीवनशैली अपनाउनुहोस् ।
उचित उपचार गराउनुहोस् अनि आफ्नो स्वास्थ्य अवस्था नियन्त्रण राख्नुहोस् ।
उच्च जोखिममा हुनुहुन्छ भने नियमित स्वास्थ्य जाँचहरू गराउनुहोस्
कुनै कारण बिना थकित महसुस गर्नुहुन्छ भने, चाँडै डाक्टरलाई भेट्नुहोस्
