काठमाडौँ, माघ ४ । तिब्बतलाई रुफ अफ द वर्ल्ड अर्थात विश्वको छानो भनेर चिनिन्छ। यो स्वायत्त क्षेत्र खनिज र यसका वनस्पति र जीवजन्तुहरूको विविधताले धनी भूमि हो। यस क्षेत्रमा वनहरूले समृद्ध क्षेत्रहरू, पशुपालनका लागि उपयुक्त अनन्त चरन भूमि र व्यापक उर्वर उपत्यकाहरू छन्। उच्च हिउँले ढाकिएको पहाडी शृङ्खलाहरूले घेरिएको र धेरै तालहरूले भरिएको ठाउँ हो तिब्बत । २.५ मिलियन वर्ग किलोमिटर भन्दा बढी क्षेत्रफल ओगटेको, दक्षिणमा भारत, नेपाल, भुटान र बर्मामा तिब्बतको सिमाना; उत्तरमा पूर्वी तुर्किस्तान र पूर्वमा चीनसँग जोडिएको छ।
तिब्बतबाट देखिएको सगरमाथा हिमाल
यहाँ तिब्बत शब्दको अर्थ चोल्का-सुम (उ-त्साङ, खाम र आमदो) भनेर चिनिने सम्पूर्ण तिब्बत हो। यसमा तथाकथित तिब्बत स्वायत्त क्षेत्रको वर्तमान चिनियाँ प्रशासनिक क्षेत्र, छिङहाई प्रान्त, दुई तिब्बती स्वायत्त प्रान्त र सिचुआन प्रान्तको एउटा तिब्बती स्वायत्त काउन्टी, गान्सु प्रान्तको एक तिब्बती स्वायत्त प्रान्त र एउटा तिब्बती स्वायत्त काउन्टी र एक तिब्बती स्वायत्त काउन्टी समावेश छन्।
औसत उचाइ: ४,००० मिटर वा १३,००० फिट समुद्र सतह माथि।
प्रशासन: चिनियाँ शासन अन्तर्गत, तिब्बतलाई निम्न प्रशासनिक एकाइहरूमा विभाजित गरिएको छ: क) तिब्बत स्वायत्त क्षेत्र, ख) छिङहाई प्रान्त, ग) तियान्जु तिब्बती स्वायत्त काउन्टी र गान्सु प्रान्तमा गानान तिब्बती स्वायत्त प्रान्त, घ) आबा तिब्बत-कियांग स्वायत्त प्रान्त। गान्जी तिब्बती स्वायत्त प्रिफेक्चर र सिचुआन प्रान्तको मिली तिब्बती स्वायत्त काउन्टी, ई) युनान प्रान्तको देचेन तिब्बती स्वायत्त प्रान्त।
तिब्बतमा अवस्थित यामद्रोक ताल
जनसंख्या: तिब्बतमा कुल तिब्बती जनसंख्या ६ मिलियन छ।
प्रमुख नदीहरू: यार्लुङ त्साङ्पो (भारतमा ब्रह्मपुत्र), माचु (चीनमा पहेँलो नदी), द्रिचु (चीनमा याङ्त्से), सेन्गे खबाब (भारतमा इन्डस), फुङ्चु (भारतमा अरुण), ग्याल्मो न्गुल्चु (बर्मामा सल्विन) र जाचु। (थाइल्याण्ड, भियतनाम, कम्बोडिया, लाओसमा मेकोङ)।
तिब्बती मानिसको प्रमुख व्यवसाय मध्यको एक : चौरी गाई पालन
स्वदेशी वन्यजन्तु: तिब्बती मृग, जंगली याक, जंगली गधा र तिब्बती अर्गाली, निलो भेडा, कालो घाँटीको क्रेन, तिब्बती गजेल, विशाल पाण्डा, रेड पाण्डा, सुनौलो बाँदर।
अर्थतन्त्र: कृषि र पशुपालन।
साक्षरता दर: लगभग २५ प्रतिशत।
तस्बिर सौजन्य: सामाजिक संजाल
