काठमाडौं, असार १५ । आज २० औं राष्ट्रिय धान दिवस देशभर मनाइँदैछ ।
सरकारले २०६१ सालमा नेपाली क्यालेन्डरअनुसार असार १५ गतेलाई राष्ट्रिय धान दिवस तथा धान खेती पर्वका रुपमा मनाउने निर्णय गरेको थियो ।
धान रोप्ने, दही र पिटे भात जस्ता मिठो परिकार खाने, गीत गाउने, एकअर्कामा माटो फाल्ने र मनोरञ्जन जस्ता परम्परागत सांस्कृतिक कार्यक्रम गरेर आजको दिन मनाइँदैछ । धान नेपालमा मात्र नभई सम्पूर्ण दक्षिण एसियाकै प्रमुख बाली हो ।
धान खेतीका लागि जमिनको संरक्षण, स्वच्छ र स्वस्थ बीउको प्रवद्र्धन, सिँचाइ सुविधा विस्तार र हाइब्रिड तथा रोग प्रतिरोधी जातको विकास गरी धान उत्पादनमा आत्मनिर्भर बन्ने सरकारको लक्ष्य छ । नेपालमा कुल खेतीयोग्य जमिनको ४७ प्रतिशतमा धान खेती गरिन्छ ।
यसैगरी प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले सरकारले सिँचाइ आपूर्ति विस्तार, रासायनिक मल तथा बीउ अनुदानमा अनुदान, आधुनिक प्रविधिको विस्तार, अनुसन्धान र विकासलगायतका विविध कार्यक्रम कार्यान्वयन गर्दै आएको भन्दै आजको दिनमा सबैमा शुभकामना व्यक्त गरेका छन् ।
जलवायु परिवर्तनका कारण खडेरी, भारी वर्षा, कम वर्षा, प्राकृतिक प्रकोप र रोगको फैलावटका कारण धान उत्पादनको लक्ष्य प्रभावित हुन सक्ने र हाम्रो खाद्य सुरक्षामा चुनौती खडा हुन सक्ने प्रधानमन्त्रीले चेतावनी दिएका छन् ।
यस पृष्ठभूमिमा प्रधानमन्त्री दाहालले धान र धानको आयातलाई प्रतिस्थापन गरी मुलुकलाई आत्मनिर्भर बनाउन धान उत्पादन वृद्धिका लागि जलवायु अनुकुलन प्रजातिको विकास र नयाँ प्रविधिको विकास गर्नुपर्नेमा जोड दिएका छन् ।
