काठमाडौं, असार १७ । हाम्रो शरीरका महत्वपूर्ण अंगहरु मध्ये एक हो मृगौला । यो अंगले हाम्रो शरीरमा भएको रगत शुद्ध गर्ने, शरीरबाट विषाक्त पदार्थ बाहिर निकाल्ने तथा रक्तचाप नियन्त्रण गर्ने काम गर्छ ।
मृगौलाको काम सुस्त हुँदा अथवा यसले राम्ररी काम नगर्दा शरीरले केही संकेत दिन्छ । दुर्भाग्यवश, मानिसहरूले यी संकेतहरूलाई सामान्य मानेर बेवास्ता गर्छन् ।
समग्रमा, मृगौला रोग बिस्तारै विकसित हुन्छ र कहिलेकाहिँ लक्षणहरू यति हल्का हुन्छन् कि मानिसहरूले तिनीहरूलाई बेवास्ता गरिरहेका हुन्छन् । यदि तपाईँ पनि यी ६ वटा लक्षणहरू मध्ये कुनै पनि लगातार महसुस गर्दै हुनुहुन्छ भने, यसलाई हल्का रूपमा नलिनु होस् । यो बेवास्ताले भविष्यमा मृगौला फेलजस्तो गम्भीर अवस्था निम्त्याउन सक्छ ।
थकान र कमजोरी महसुस
पहिलो संकेत हो थकित र कमजोर महसुस गर्नु । मृगौलाले रगतलाई राम्ररी सफा गर्न नसकेपछि शरीरमा विषाक्त पदार्थ जम्मा हुन थाल्छ । यसले व्यक्तिलाई धेरै काम नगरे पनि सधैं थकित र कमजोर महसुस गराउँछ ।
पिसावमा समस्या
दोस्रो संकेत पिसाबसँग सम्बन्धित समस्या हो । बारम्बार पिसाब लाग्नु, पिसाबमा जलन हुनु, यसको रंग गाढा हुनु । यी सबै लक्षणहरूले मृगौला फेल भएको संकेत गर्न सक्छन् । यदि पिसाबमा रगत देखियो भने यो अझ गम्भीर लक्षण हुन सक्छ ।
अनुहार, आँखा अथवा खुट्टा सुन्निने
तेस्रो सामान्य लक्षण भनेको अनुहार, आँखा अथवा खुट्टा सुन्निने हो । मृगौलाले शरीरबाट अतिरिक्त पानी निकाल्न नसकेपछि त्यो शरीरमा जम्मा हुन थाल्छ । त्यसको प्रभाव विशेष गरी बिहान आँखा मुनि सुन्निने अथवा खुट्टामा भारीपनको रूपमा देखिन्छ ।
भोक नलाग्ने
चौथो संकेत भोक नलाग्नु र वाकवाकी लाग्नु हो । रगतमा फोहोर पदार्थको मात्रा बढ्दा पाचन प्रणालीमा असर पर्छ । यसका कारण व्यक्तिको खानामा रुचि घट्छ, वाकवाकी लाग्न थाल्छ र कहिलेकाहीँ वान्ता पनि हुन सक्छ ।
चिलाउने र छाला सुख्खा हुनु
पाँचौं लक्षण छालामा चिलाउने र सुख्खापन हो । मृगौलाले खनिज र पोषक तत्वको सन्तुलन कायम राख्न नसक्दा छालामा असर पर्छ । लगातार चिलाउने, सुख्खा छाला र रातो दाग यसको लक्षण हुन सक्छ ।
सास फेर्न गाह्रो
छैटौं तथा गम्भीर लक्षण भनेको सास फेर्न गाह्रो हुनु हो । मृगौला फेल हुँदा शरीरमा पानी जम्मा हुन सक्छ, जसले फोक्सोमा दबाब दिन्छ। यसबाहेक रगतमा अक्सिजनको मात्रा कम हुँदा सास फेर्न गाह्रो हुन सक्छ ।
मृगौलालाई स्वस्थ राख्न के गर्ने ?
मृगौलालाई स्वस्थ राख्न प्रशस्त पानी पिउने, धेरै नुन र प्याक गरिएको खानेकुरा नखाने, रक्तचाप र मधुमेह नियन्त्रणमा राख्ने, चिकित्सकको सल्लाह बिना पेनकिलर वा अन्य औषधि सेवन नगर्ने ।
