काठमाडौँ, फागुन २३ । यदि तपाइँ पहिलो पटक अभिभावक हुनुहुन्छ भने, तपाईँ नवजात शिशुको हेरचाह गर्ने बारे जान्न आवश्यक धेरै कुराहरू छन् । नवजात शिशुलाई कसरी समात्ने, नुहाउने र सुताउने ? यी कुराहरुले बच्चाहरूलाई हुर्काउन आमाबाबुको लागि सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन् ।
बच्चाहरूलाई कसरी स्तनपान गराउने, कसरी बोतलमा दुध खुवाउने भनेर अस्पतालहरूमा विशेषज्ञहरू छन् । नर्सले आमालाई नवजात शिशुलाई कसरी समात्ने र बच्चाको लुगा कसरी परिवर्तन गर्ने भनेर पनि बताउने गर्छन् ।
– नवजात शिशुको नजिक जाँदा हातमा समात्नु अघि हात धुने गर्नुपर्छ यसो गर्दा नवजात शिशुलाई कुनै पनि किसिमको संक्रमणबाट बच्न मद्धत पुग्छ ।
– नवजात शिशुको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर हुन्छ । यस्तो अवस्थामा उनीहरु छिट्टै संक्रमित हुन्छन् । यदि तपाईंले आफ्नो हात नधोई बच्चा उठाउनु भयो भने, संक्रमित हुने सम्भावना उच्च हुन्छ।
– त्यस्तै नवजात शिशुको टाउको र घाँटीमा समर्थन हुनुपर्छ, ताकि घाँटी झुक्नु हुँदैन । नवजात शिशुलाई सुताउँदा घाँटी र टाउकोमा सहारा नराखी नसुताउनुहोस् । नवजात शिशुलाई बोतलको दूध खुवाउनुको सट्टा आमाको दूध खुवाउनुपर्छ ।
– नवजात शिशुलाई राम्रोसँग छोप्नुहोस् । सही समयमा बच्चाको डायपर परिवर्तन गर्नुहोस् । बच्चालाई तुरुन्तै पानीले नुहाउने नगर्नुहोस्, हल्का कपडा भिजाउनुहोस् र उसको शरीर पुछ्नुहोस् ।
– एक वर्षसम्म, बच्चालाई हप्तामा दुई वा तीन पटक मात्र नुहाउनुहोस् । तर, गर्मी मौसममा हरेक दिन नुहाउन सकिन्छ । यी कुराहरुमा ध्यान दिँदा बच्चालाई स्वस्थ राख्नुका साथै सही स्याहार दिन सहज पुग्छ ।
