काठमाडौं, माघ २५ । नेपालमा चालु आर्थिक वर्षको पहिलो ६ महिनामा २ अर्ब ५५ करोड रुपैयाँ मात्रै प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी (एफडीआई) आएको छ जुन अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा १२ अर्ब ६६ करोड रुपैयाँले घटेको हो ।
समीक्षा अवधिमा गत वर्षको सोही अवधिमा ८० प्रतिशत कम एफडीआई आएको नेपाल राष्ट्र बैंकसँगको अभिलेखले देखाएको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा एफडीआई ४४ प्रतिशतले बढेको थियो ।
सरकारले असोज १४ यता थप एफडीआई आकर्षित गर्न लचिलो नीति अपनाए पनि विदेशी लगानीकर्तालाई आकर्षित गर्न सकेको छैन । सरकारले एफडीआईको न्यूनतम थ्रेसहोल्ड सीमा रु पाँच करोडबाट घटाएर रु दुई करोड पुर्याएको छ ।
उद्योग विभागका महानिर्देशक रामचन्द्र तिवारीका अनुसार धेरै देशको आर्थिक मन्दीका कारण एफडीआई प्रवाहमा कमी आएको हो । उनले विगत एक वर्षमा मुलुकको समष्टिगत अर्थतन्त्रको परिसूचक खस्किँदा विदेशी लगानीकर्तामा पनि प्रतिकूल असर परेको बताए ।
गत वर्ष नेपालमा उच्च वित्तीय क्षेत्र अस्थिरतासँगै विदेशी मुद्रा सञ्चिति घट्दै गएको थियो । गत नोभेम्बरदेखि मात्रै नेपालले भुक्तानी सन्तुलनमा सुधार भएको महसुस गर्न थालेको थियो।
विगत तीन महिनादेखि सरकारले विदेशी लगानीकर्तालाई व्यावसायिक भिसा जारी गर्न कडाइ गरेको छ । अधिकारीहरूका अनुसार नक्कली लगानीकर्ताहरूको प्रवाहलाई रोक्नको लागि आफ्नो चिन्तालाई उद्धृत गर्दै, सरकारले त्यस्ता उपायहरू लिएको छ, जुन एफडीआईमा आएको गिरावटको श्रेय अतिरिक्त घटक मध्ये एक हुन सक्छ।
अक्टोबरमा प्रकाशित एनआरबीको प्रतिवेदनले नेपालमा विदेशी लगानीकर्ताले गरेको कुल रकमको एक तिहाइ मात्रै भएको देखाएको छ। २०२० /२१ को अनुसार, एफडीआईमा प्रतिज्ञा गरिएको रकम ३५७ अर्ब रुपैयाँ थियो, जबकि वास्तविक असुली मात्र १३० अर्ब रुपैयाँ थियो।
